مجید خلیجی آموزش خط میخی هخامنشی
خط ميخي ،خطي است که توسط اقوام باستاني آسياي غربي مثل سومري ها،آشوري ها،بابلي ها،ايلاميها، و ايرانيها از هزاره سوم پيش از ميلاد تا نيمه سده اول ميلادي براي نوشتن استفاده ميشده است.
در اين خط واژه ها يا هجاها يا حروف آن از نشانه هاي ميخ مانندي که در کنار هم قرار گرفته اند ،درست شده است.اين ميخها با توجه به قرار گرفتنشان تشکيل چهار عنصر را ميدهند.عنصر پنجمي هم وجود دارد که از ترکيب دو ميخ به صورت زاويه اي با دهانه باز به سمت راست درست شده است.اين احتمال ميرود که سومريها نشانه هاي خط ميخي را در حدود 2900 سال پيش از ميلاد در جلگه هاي پايين دجله و فرات،با ساده کردن خط تصويري ساخته اند.اکدي ها نيز با کوچ کردن به بابل از سال 2400 پيش از ميلاد،خط ميخي گرفته شده از خط تصويري را از سومري ها آموختند.ولي خط ميخي اکدي- سومري ،شکل بسيار پيچيده اي داشت.اين خط بيش از 2000 نشانه و 20000 هزوارش داشت.بعدها بابلي ها با کاستن از تعداد نشانه هاي خط ميخي،آنرا به 350 تا 400 نشانه رساندند.اکدي ها با صرف نظر از تاثير معني واژه در شکل واژه فصل تازه اي را در تاريخ خط گشودند و از واژه نگاري به هجا نگاري توجه نمودند.در زمان فرمانروايي اکدي ها در بابل ،خط ميخي به آشور و ايلام نيز راه يافت و اندکي بعد ،کاريها در آسياي صغير نيز به خط ميخي روي آوردند.خط ميخي کمي پس از 2000 سال پيش از ميلاد به سوريه راه يافت و از اين راه هيتي ها هم با خط ميخي آشنا شدند.اين خط حدود 1400 سال پيش از ميلاد ،خط بين المللي بخش بزرگي از غرب آسيا را تشکيل ميداد.در هزاره اول پيش از ميلاد،اورارتو ها هم خط ميخي آشوري را فرا گرفتند و ايرانيان در سده پنجم پيش از ميلاد براي نخستين بار به فرمان داريوش بزرگ،خط ميخي پارسي باستان را از خط ايلامي درست کردند.خط ميخي پارسي باستان با اين گمان که از خط ايلامي گرفته شده است خط مستقلي است و آنرا ميتوان تنها خط ميخي الفبايي ناميد.
داريوش شاه ميگويد: با ياري اهورامزدا خطي درست کردم از نوعي ديگر يعني به آريايي که پيش از اين نبود،هم بر لوح هاي گلي،هم بر پر گامنت . همچنين امضا و مهر کردم.اين خط نوشته شد و برايم خوانده شد.سپس فرستادم اين خط را به همه کشورها .مردم اين خط را آموختند.
در اين خط واژه ها يا هجاها يا حروف آن از نشانه هاي ميخ مانندي که در کنار هم قرار گرفته اند ،درست شده است.اين ميخها با توجه به قرار گرفتنشان تشکيل چهار عنصر را ميدهند.عنصر پنجمي هم وجود دارد که از ترکيب دو ميخ به صورت زاويه اي با دهانه باز به سمت راست درست شده است.اين احتمال ميرود که سومريها نشانه هاي خط ميخي را در حدود 2900 سال پيش از ميلاد در جلگه هاي پايين دجله و فرات،با ساده کردن خط تصويري ساخته اند.اکدي ها نيز با کوچ کردن به بابل از سال 2400 پيش از ميلاد،خط ميخي گرفته شده از خط تصويري را از سومري ها آموختند.ولي خط ميخي اکدي- سومري ،شکل بسيار پيچيده اي داشت.اين خط بيش از 2000 نشانه و 20000 هزوارش داشت.بعدها بابلي ها با کاستن از تعداد نشانه هاي خط ميخي،آنرا به 350 تا 400 نشانه رساندند.اکدي ها با صرف نظر از تاثير معني واژه در شکل واژه فصل تازه اي را در تاريخ خط گشودند و از واژه نگاري به هجا نگاري توجه نمودند.در زمان فرمانروايي اکدي ها در بابل ،خط ميخي به آشور و ايلام نيز راه يافت و اندکي بعد ،کاريها در آسياي صغير نيز به خط ميخي روي آوردند.خط ميخي کمي پس از 2000 سال پيش از ميلاد به سوريه راه يافت و از اين راه هيتي ها هم با خط ميخي آشنا شدند.اين خط حدود 1400 سال پيش از ميلاد ،خط بين المللي بخش بزرگي از غرب آسيا را تشکيل ميداد.در هزاره اول پيش از ميلاد،اورارتو ها هم خط ميخي آشوري را فرا گرفتند و ايرانيان در سده پنجم پيش از ميلاد براي نخستين بار به فرمان داريوش بزرگ،خط ميخي پارسي باستان را از خط ايلامي درست کردند.خط ميخي پارسي باستان با اين گمان که از خط ايلامي گرفته شده است خط مستقلي است و آنرا ميتوان تنها خط ميخي الفبايي ناميد.
داريوش شاه ميگويد: با ياري اهورامزدا خطي درست کردم از نوعي ديگر يعني به آريايي که پيش از اين نبود،هم بر لوح هاي گلي،هم بر پر گامنت . همچنين امضا و مهر کردم.اين خط نوشته شد و برايم خوانده شد.سپس فرستادم اين خط را به همه کشورها .مردم اين خط را آموختند.
نظرات شما عزیزان:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
